Duela 4 urteko emaitzak hobetu ditu EHBILDUk udal hauteskundeetan Ezkerraldea eta Meatzaldeko ia herri guztietan. Horrela ordezkari bat gehiago du orain Santurtzi, Sestao zein Ortuellan eta bozkaz hazi da Portugalete, Muskiz, Abanto eta Trapagaranen.
Gora goazen arren gure eskualdeek dituzten aukera eta zailtasunek hainbat galdera ekartzen dizkigute burura:
Aberasgarri izango delakoan, gehien ezagutzen dudana Trapagarango errealitatea denez, berton garatu dugun praktikatik saiatuko naiz gure gogoeta, ideia eta kezkak konpartitzen.
Duela hamar urte baino gehiago hasi zen aldaketa gure herrian
2011tik poliki poliki baina gelditu gabe emaitzak hobetuz dabil EHBILDU gure herrian. Horrela azken udal hauteskundeetan bozken %21 gainditu du EHBILDUk Trapagaranen, Bizkaiko bataz bestekoaren gainetik, Meatzaldea – Ezkerraldeko % onena ateraz. Emaitza honekin udal hauteskundeak bere lehia esparru indartsuena dela berretsi du EHBILDUk Trapagaranen, Batzar Nagusietarako baino 200 bozka gehiago ateraz udal hauteskundeetan.
Hobekuntza hau ordea, ez da ezerezetik hasi, duela hamarkada herrian hasi genuen barne eraldaketa baten ondorio izan da.
2008an, ilegalizazio garai betean, Trapagarango ezker abertzaleak belaunaldi desberdinetako kideekin barne gogoeta bat egin zuen eta bere jardunean sakoneko aldaketak planteatu zituen.
-Kanpaina nazionalen zurrunbilotik atera eta problematika lokaletan zentratzea erabaki zuen. Herri proiektu munizipal sendo bat izatea lehenetsi eta pentsatuz genuen herriko arazoetatik errezagoa zela jendearengana hurbildu, elkarlanak bilatu eta gure proiektuaren inguruan indarrak metatzea.
-Herriko txoko guztietan murgitzeko hautua egin zuen, urrunago zeuden auzoetara joan, lagunak topatu eta lan talde lokalak antolatu ziren. Tokian tokiko arazoak landuz herriko errealitatea hobeto ulertu eta bertoko beharrei hobeto erantzuten ikasi zuen Ezker Abertzaleak.
-Gure herri proiektua ikuspegi sozialetik jantzi eta garatzea erabaki zen. Bertoko soziologia ezagutuz gure ideien zabaltzea bide horretatik irits zitekeela pentsatuz, PSOEri espazioa lehiatu eta herrian zentraturiko euskal ezker sendo batek Trapagaranen zabaltzeko aukera handiak zituela uste zen.
Hortik aurrera 2011an EHBILDU sortu zen eta EAtik zetozen pertsona zein jende independiente berriekin herrian eragiteko estilo ireki eta berri bat garatu genuen.
-Alderdi kuotak gaindituz hasieratik talde bakar bezala funtzionatu dugu. Modu zabalean bere intereseko gaien arabera lan egin nahi zuen jendeari ateak ireki dizkiogu, ez dugu inor inon afiliatzera behartu eta EHBILDUn parte hartzeko modu desberdinetako malgutasuna sortu dugu.
-Maiztasunez auzo asanblada irekiak egin ditugu, horrela bazterreko auzoetako jendearen arazo zein proposamenak entzun, ezagutu eta udalean borrokatu ditugu.
-Irekitasuna izan da gure filosofia, edozein pertsona eta talderi irekiak gaude, gaiak entzun, lagundu eta udaletxean elkarrekin bide egiteko prest egon gara.
-Herriko mugimendu, dinamika eta elkarteekin harreman estua mantendu eta herriko ekimen ia guztietan parte hartu dugu.
-Udalean proposamen landuak aurkeztu ditugu, aurrekontuetan, hirigintzan, hezkuntzan, lan ezbeharretan, partehartzean... Teknikoki kontrastatuak, eduki sozialez beteak eta guztiz gauzagarriak. Batzuk gainera gauzatzea lortu dugu.
-Auzolan ekintzak egin ditugu udalean blokeatuak izan diren proposamen batzuetan; arazoa ikusarazi, konfrontazioa piztu eta aldarrikatzen genuen eskakizuna lortzeko. Horrela lortu dugu Ugarte auzoan autobus markesina jartzea, Durañona errepidea asfaltatzea eta Arboleda inguruan autoentzako 30km orduko muga ezartzea.
-Gure iritzi eta pentsamendua herrira iristeko komunikazio euskarri propioak sortu ditugu, sare sozialez gain maiztasunez etxe guztietara iristen aldizkariak, kartel eta baliabide desberdinak. Hauek guztiak idatzi, prestatu eta zabaltzeko kolaboratzaile sareak sortu ditugu.
Praktika honen bidez azken 8 urteotan asko findu, hobetu eta zehaztu dugu gure herri proiektua. Orain ikuspegi sozial batekin herriko esparru eta behar gehienei erantzuteko herri proiektu sendoa daukagu.
Gainera EHBILDUn gabiltzan pertsona taldea alderdien kanpoko jende independientez zabaldu eta indartzen ari da. Planteatzen dugun herri proiektuaren inguruko atxikimendutik lotuz EHBILDUren proiektu orokorrari.
Beraz inoizko emaitzik onenak lortu ditugu eta errotuago, hedatuago eta indartuago gaude, baina egindako bideak ere bere mugak baditu.
Erreferentzia kulturalak mugatzen gaitu eta ez gara gobernu alternatiba sinesgarria
Poliki poliki aurrera goaz baina lan itzela egiten da eta lortzen emaitzen gorakada kuantitatiboa motela da. EHBILDUk bere praktika lokalaz, harreman pertsonalez, herriko militanteen lan eta denboraz eta poliki poliki lortzen duen hobekuntza; ezer egin gabe eta koiuntura orokorraren ondoriozko marketinaz lortzen dute besteek.
Oraindik jende askorentzat EHBILDU ez da gobernu alternatiba bat bezala ikusten gure eskualdean. Oposizio eta proposamen onak baina praktikan ezarri ezin dituen aukera bezala ikusten da. Eta PSOE edo PNV ikusten dira bata bestearen alternantzia natural bezala.
Beste jende multzo bat Estatuko erreferentzialitate informatibo, afektibo edo mentalean bizi da. Horiei zaila zaigu gure mezua irisaraztea eta batzutan gure lana sinpatiaz ikusten duten arren, zaila da guri bozkatzeko urratsa ematea. Hemendik aurrera beraz nola muga hauek hautsi eta jarraitu aurrera?
1-Inoiz baino herri programa sendoagoa dugu, landua eta sozialki edukiz betea. Gure helburua programa hau praktikan jarri eta gure herriko eraldaketa martxan jartzea da. Euskal Herria anitza da eta ez dugu epe laburrean gehiengo absolutua lortzeko biderik ikusten. Horregatik gure herriaren aniztasuna onartuz jokatu beharko dugu, gure planteamentuak martxan jar ditzakeen gehiengo berriak osatzeko. Gure programa soziala konparti dezaketen beste ezkerreko sektoreekin elkarlana landu, konfiantzak eta aukera berriak sortu nahi ditugu.
2- Gure eskualdeko gizartearengandik hurbilago egongo den abertzaletasun berri bat behar dugu, etorkizuneko bizi ereduan oinarrituko dena eta ez erabakitzeko eskubidean edo identitatean.
Gure eskualdean borroka antifrankistak lotu zuen 60-70.hamarkadan iritsi zen etorkin belaunaldia euskal mugimendura ekartzea, rock erradikalak egin zuen berea 80-90.hamarkadan. Egoera horretan euskaltzaletasuna, sistemariekiko jarrera oldarkorra, presoen sustengua eta borroka antirrepresiboa izan dira laburrean belaunaldi hauen esparru nagusiak.
Orain berriz denbora gutxian aldatu da gure gizartea, globalizazioak, komunikazio berriek, bidaiatzeko erraztasunak eta gure gizartearen aniztasunak beste kontestu bat eraiki dute. 30-40 urtetik beherako jendearentzat lausoagoak dira euskal identitate kontzeptuak, lurraldeen artean muga fisiko gutxiago izan arren mentalki banatuago gaude eta lotuago munduko beste tokietako musika, egoera, kultur erreferentzia eta abarrekin. Estatuen eragin erreferentziala izugarria da ere gure baitan.
Erabakitzeko eskubidean oinarritutako estrategia abertzaleari berriz ez diogu epe laburrean egoera gainditu eta bide egiteko aukerarik ikusten. Horregatik pentsatzen dugu Euskal Herriko jendearen etorkizunerako bizi eredu duin batean oinarritutako abertzaletasunak izan daitekela gerora pertsona eta egoera berriak prestatzeko mintegi eta izan dezakeela gure mugimendua aberasteko ahalmena.
3- Azkenik gobernu alternatibarako aukera sinesgarria izateko jendartea eraldatzeko esparru berriak behar ditugu udalean baino kalean, pentsamentu eta errealitate berriak eraikiko dituena. Feminismoan, sexualitatean, heziketan, ekonomian, gizarte zerbitzuetan, aniztasunean, kulturan eta abarrean teknikoki inoiz baino formatuago dauden gazte belaunaldiak ditugu gure herrian. Formakuntza handi horrek ordea ez du beren egunerokoan praktika eraldatzailerako esparrurik. Horregatik proposamen landuak egin, garatu eta gauzatzeko maila lokalean zentratutako lan esparruak sortu eta hortarako konpromezu eredu malguak eskeini behar ditugu. Gure muga mentalak gaindituz eta jendea zainduz, bakoitzaren gogo, ahal eta interes zein aniztasunetik gure herri proiektua indartu eta jendartean eragiteko.
Ilusioa badugu eta aukerak ikusten ditugu, hau da beraz Trapagarandik etorkizunera, udalgintza-herrigintza esparrutik jorratu nahi dugun bidea.